Szybki/Stały Dostęp do Internetu

Wstęp

Mieliśmy już dostęp komutowany do Internetu poprzez modem i linię telefoniczną. Jednak Internet, który „nigdy by się nie kończył”, był czymś nieznanym dla zwykłego zjadacza telefonu stacjonarnego. Na przyłączenie bezpośrednie do sieci POLPAK lub POLPAK-T mogły pozwolić sobie tylko elity polskiej rzeczywistości. Łącze stałe było czymś drogim ze względu na to, iż w czasach raczkującej telekomunikacji, była to nowość. Linie telefoniczne są starsze niż Internet, a więc sieć telefoniczna była lepiej rozbudowana niż taki POLPAK czy POLPAK-T. Dlatego też pierwszym ogólnodostępnym sposobem na połączenia Internetowe były połączenia telefoniczne. Na szczęście nie trwało to zbyt długo, gdyż już na początku nowego tysiąclecia, a mianowicie 2000 roku, Telekomunikacja Polska ogłasza uruchomienie nowej usługi – SDI, co było skrótem od Szybki Dostęp do Internetu. O tym czemu “było” nieco później. Uruchomienie SDI było możliwie dzięki wprowadzeniu do Polski przez Ericssona (Nie mylić z Sony Ericssonem) technologii zwanej Home Internet Solution (HiS), która do działania wymagała dwóch komponentów: terminala abonenckiego, centrali operatorskiej, no i oczywiście nieśmiertelnej już linii telefonicznej. Była to rewolucja tamtych czasów. Nie dość, że SDI rozwijało prędkość 115.2 Kb/s, to dodatkowo pozwalało na jednoczesne korzystanie z telefonu stacjonarnego. No i było stałe - nie komutowane, a to już duży plus.

Home internet Solution

Home internet Solution jest technologią stałego dostępu do Internetu firmy Ericsson (konkretniej to nowozelandzkiego oddziału). W Polsce została wprowadzona dzięki współpracy Ericsson Polska z Radomską Wytwórnią Telekomunikacyjną. HiS wykorzystuje technologię IDSL – ISDN Digital Subscriber Line. IDSL to odmiana xDSL, która wykorzystuje kodowanie 2B1Q znane z sieci ISDN, dzięki czemu jest w stanie przeprowadzać operacje poprzez styk U tejże sieci, nie używa jednak BRI czy PRI jako takiego. Do działania HiS wymagane są dwie rzeczy: terminal abonencki HiS-NT oraz HiS-NAE – centralę abonencką, która zawiera moduły HiS-LT i HiS-NAC (moduł sterujący). Coś te nazwy komuś mówią? Oczywiście są one odwzorowaniem nazw wyposażenia zwykłego sieci ISDN. Związek ten jest również powodem dla którego sieć POTS przestawała działać jeżeli podłączyliśmy terminal do sieci. HiS-NT zajmuje całe pasmo częstotliwości. Nie tylko transmisyjne, lecz też to „telefoniczne” – upraszczając, co powoduje konflikt z istniejącą siecią analogową. Aby skorzystać z sieci POTS należało prze-aranżować ją. Jeżeli posiadaliśmy jeden telefon to „pół biedy”. Wystarczyło go podpiąć do odpowiedniego gniazdka w terminalu – wtedy kiedy chcieliśmy zadzwonić to terminal obcinał pasmo dla transmisji danych, dlatego ona spadała i w to miejsce „wkładał” połączenie telefoniczne – wszystko dzięki zastosowaniu multipleksera, który łączył/rozłączał dane i sygnał telefonu. Gorzej było jeżeli w domu posiadaliśmy wiele telefonów. W takim wypadku musieliśmy do terminala podpiąć całe gniazdko co niekiedy wiązało się, ze zmianą okablowania. Warto nadmienić, iż technologia IDSL całkowicie blokowała ISDN. Tak więc zarówno IDSL, jak i HiS, a co za tym idzie – SDI, nie działały na łączach ISDN-owych. Jeżeli chodzi o przepustowości to w przypadku Home internet Solution, utrzymywały się one na poziomie 115.2 Kb/s, zaś podczas rozmów spadały do 70Kb/s. Ostatecznie doczekaliśmy się trzech wersji HiS. Czwarta wersja nie ujrzała w Polsce światła dziennego, ponieważ Radomska Wytwórnia Telekomunikacyjna ogłosiła upadłość w 2004 roku.

Home internet Solution 1.5:
Jest to pierwsza wersja HiS użyta w Polsce. Wymaga uruchomienia u abonenta terminala HiS-NT. Terminal ten posiadał 3 gniazda (4 jeżeli liczymy zasilanie): Port Szeregowy RS-232, Port telefoniczny na kabel z wtykiem RJ-11 przeznaczony dla telefonu/telefonów w technologii analogowej oraz bardzo niestandardowe i ciekawe rozwiązanie – port na złącze RJ-45, jednakże kabel przeznaczony dla tego portu miał tak naprawdę z jednej strony wtyk RJ-45 podłączany do terminala, a z drugiej RJ-11 podłączany do gniazdka abonenckiego. Zabieg ten miał zapewne ograniczyć błędy związane z podłączaniem usługi przez niedoświadczonego abonenta. Komunikacja z komputerem przebiegała dość prosto. Należało zainstalować odpowiednie sterowniki. HiS-NT był widziany w systemie jako modem i przez interfejs “modemowy” (zwany poprawnie interfejsem protokołu PPP) należało się łączyć. Czyli podawaliśmy login i hasło otrzymane od operatora - jedynie numer telefonu mógł być dowolny, gdyż był to tylko wymóg systemu operacyjnego. Operator musiał na swojej centrali zainstalować półkę HiS-NAE, wyposażoną w 16 kart abonenckich HiS-LT oraz jedną kartę serwera dostępowego i całego sterowania – HiS-NAC. NAC mógł być spięty z jakimś urządzeniem dostępowym działającym w technologiach Ethernet, Frame Relay czy X.25. Dodatkowo podłączało się do niego centralę telefoniczną w celu obsługi połączeń telefonicznych - analogowych oczywiście. HiS nie obsługiwał ISDNa.

Home internet Solution 2.0:
Druga wersja przyniosła wiele zmian. Między innymi prędkość pomiędzy terminalem, a centralą HiS-NAE mogła wynieść 160Kb/s. Nie robi to jednak różnicy – RS-232 i tak pozwala wykorzystać jedynie 115.2 Kb/s. Zmiany spotkały też sferę operatora. HiS-NAE oprócz ciut większych gabarytów doczekała się wymiany jednego z HiS-LT na kolejny HiS-NAC. Tak więc mamy od teraz 15 kart HiS-LT oraz dwie karty HiS-NAC. Dzięki tej zmianie, na jedną półkę, HiS 2.0 obsługuje 120 abonentów, co jest niebagatelną różnicą względem wersji 1.5. Nową wersję wyposażono również w obsługę protokołu L2TP (Layer 2 Transport Protocol), który jest bezpieczniejszy od PPP (który oczywiście nadal jest obsługiwany).

Home internet Solution SHDSL (3.0):
Trzecia wersja HiS wprowadziła „ciut” więcej zmian. Między innymi zrezygnowano z IDSL na rzecz SHDSL, co umożliwia osiągnięcie przepustowości od 128Kb/s do 2,3Mb/s. Ze strony abonenta należało wymienić jedynie terminal HiS, na modem SHDSL, który zmienił interfejs dostępowy z portu RS-232 na port Ethernet przez co można prościej tworzyć sieci lokalne. Operator musi jedynie usunąć stare półki HiS na nowe HiS NAC-60. Nowe półki pozwalają na połączenie Internetu w standardzie 100Base-T Ethernet. Nowy HiS niestety nie był już tak szeroko wykorzystywany, gdyż TP S. A. nie była nim zainteresowana - miała przecież Neostradę. Także HiS 3.0 był w użytku jedynie w ZAK S. A.

Popularność HiS w Polsce (i tylko w Polsce) polegała na tym, iż technologia ta była tania (plus dla operatora) i stała (plus dla abonenta). Niestety wraz z wprowadzeniem Neostrady, technologia HiS została wyparta i obecnie nikt nie świadczy usług z użyciem Home internet Solution (a przynajmniej nikt duży).

SDI – Szybki Dostęp do Internetu

Nową usługą wprowadzoną przez Telekomunikację Polską w 2000 roku był Szybki Dostęp do Internetu. Aby mogła zostać ona zainstalowana u klienta, należało najpierw być abonentem telefonii stacjonarnej i to analogowej. Działa ona z wykorzystaniem wcześnie opisanej technologii - Home internet Solution firmy Ericsson. Prędkość jaką usługa rozwijała to 115.2 Kb/s co znacząco się różniło od dostępu komutowanego poprzez numer 0-20 21 22. SDI to przede wszystkim łącze stałe co na pewno przyczyniło się do wzrostu popularności tejże usługi. Dodatkowym atutem była możliwość równoczesnego korzystania z Internetu i prowadzenia rozmowy telefonicznej - wprawdzie przy spadku prędkości, ale lepsze stabilne 70Kb/s niż niestabilne 56Kb/s.

Zakup usługi był bardzo prosty. Wystarczyło podpisać umowę, a technicy przełączali nasze łącze do centrali HiS, następnie należało zainstalować terminal i do niego podłączyć telefon (lub sieć telefonów). Szybki Dostęp do Internetu oferował stały adres IP co pozwalało nawet na postawienie własnego serwera. Usługa była często brana jako dostęp w bloku, następnie rozdzielana na domowników (często nielegalnie). Prędkości wtedy oczywiście spadały nawet do tych modemowych ale liczyła wtedy się ta „stałość” łącza. Możliwość korzystania z Internetu cały czas, bez strachu o koszta impulsów, na pewno była ważniejsza niż prędkość - 115Kbps to tylko dodatek. Niestety SDI szybko odeszło w kąt, kiedy Telekomunikacja Polska wprowadziła Neostradę. Było to równoznaczne z porzuceniem usługi, co pociągnęło za sobą przykre konsekwencje. Otóż TP S. A. była głównym klientem Ericssona na całym świecie (HiS był popularny jedynie w Polsce). Brak takiego sponsora spowodował upadek technologii HiS w całej Polsce. Oczywiście sprzęt nadal był produkowany jednak ulepszanie Home internet Solution skończyło się na wydaniu mało popularnej wersji 3.

W tym też czasie zmieniono nazwę SDI z Szybki Dostęp do Internetu na Stały Dostęp do Internetu, gdyż usługa była wolniejsza od Neostrady - już nie tak szybka. W 2010 roku Telekomunikacja poinformowała o zakończeniu świadczenia usługi, zaś od 1 sierpnia 2011 roku wykonano wyrok na SDI i odłączono sieć. Klienci w większości przypadków byli przepinani na DSLAM (centrale ADSL) Neostrady co powodowało zakłócenia z terminalem SDI. Wiązało się to z wizytą technika i często prze-aranżowaniem całej instalacji, gdyż często terminal stał obok komputera, zaś telefon w głównym korytarzu. Należało w takim wypadku przenieść gniazdko z powrotem do tego korytarza.

Dodatkowe pliki:
Instrukcja dodawana do terminala SDI: Pobierz
Cennik SDI: Pobierz

Słowo końcowe

Historia SDI i HiS pokazuje jak niewiele potrzeba, aby zadowolić klientów. Home internet Solution nie był jakoś rewelacyjny. Pokazuje to chociażby jak niskie było zainteresowanie tą technologią na świecie. Jedynie kilka krajów wprowadziło HiS, lecz jedynie w Polsce nastąpił jej rozwój. Stałość SDI był na pewno jedną z tych cech, która spopularyzowała go. Dawniej łącze stałe mieli tylko firmy. Pierwszą styczność z Internetem mieli użytkownicy numerów 0-20 21 22 i tym podobnych. Już to było wielkim „WOW”. Nastąpił rozwój wielu usług jak IRC czy email, powstawały różne serwisy, które działają do dziś. Co dopiero jak wkroczył SDI. Nie trudno się zgodzić, iż na pewno Szybki Dostęp do Internetu był kolejnym kamieniem milowym w rozwoju polskiego Internetu i odegrał ważną rolę w wprowadzeniu Neostrady. Gdyby nie SDI to zapewne nie było by Neo - bo kto by pokazał, że łącze stałe tak się ludziom spodoba?