Thomson Speedtouch 330
Informacje ogólne
Nazwa ogólna: Thomson Speedtouch 330
Producent: Wpierw Alcatel, później Thomson (formalnie Thomson Multimedia)
Typ urządzenia: Modem ADSL
Obsługiwane technologie:
- ANSI T1.413 (ADSL)
- ITU-T G.dmt Annex A (ADSL – linia analogowa)
- ITU-T G.dmt Annex B (ADSL – linia cyfrowa)
- ITU-T G.lite (ADSL)
Interfejs komunikacji:
- USB 1.1
Interfejs WAN:
- Złącze RJ-11
Obsługiwane systemy operacyjne:
- Oficjalnie: Windows 98, 98 SE, ME, 2000, XP, Vista
- Oficjalnie: MacOS 8, 9 oraz X (Tylko PPC)
- Oficjalnie: Linux (nowsze kernele za pomocą wbudowanego sterownika)
- Nieoficjalnie: Windows 7, Windows 8.1 (problemy z USB 3.0), Windows 10 (problemy z USB 3.0), Mac OS X Intel (po użyciu sterowników dla BSD i tylko pierwsze wersje)
Obsługiwane tryby enkapsulacji/kapsułkowania:
Point-to-Point Protocol over ATM
Point-to-Point Protocol over Ethernet
– Wbudowany klient
– Klienty firm trzecich jak RASPPPOE
Mostkowany Ethernet over ATM (RFC 2684)
Opis słowny
Najważniejsza sprawa z modemem Speedtouch 330 to czy on jest Thomsona czy Alcatela? Uwaga odpowiedź może szokować – Wszystkie odpowiedzi są poprawne. Przed rokiem 2000 marka Speedtouch należała do Alcatela. Alcatel wypuścił osiem modemów: Speedtouch PC – modem ADSL na kartę PCI, Speedtouch USB (w dwóch wersjach dla analogowych linii i cyfrowych), Speedtouch 330, Speedtouch 350i, Speedtouch Home, Speedtouch 570, Speedtouch Pro, Speedtouch 710, Speedtouch 520s oraz Speedtouch 591s. Później w roku 2001 Thomson wykupił linię produktów DSL Alcatela w tym markę Speedtouch i dalej ją rozwijał. Pięć lat później przestał rozwijać urządzenia wyprodukowane przez Alcatel – prócz dwóch – Speedtouch 330 oraz Speedtouch USB. Widać to szczególnie w przypadku sterowników. Te przeznaczone dla Windowsów XP i starszych wersji, są jeszcze stworzone przez Alcatela. Te przeznaczone dla Windows Vista są już napisane przez Thomsona. Dodatkowo zmienił się sam wygląd urządzenia. Pierwsze ST330 były większe i miały bardziej opływowy kształt (nawiązywało to do innych modemów Alcatela, które również takie były – ciekawostka Speedtouch USB miał kształt manty wodnej), kolejne wersje zmieniły kształt i kolor na bardziej kanciasty i czarny.
Ogólnie ST330 występował w czterech wariantach kolorystycznych: najnowszy czarny (Rewizja 4), trochę starszy srebrny (Rewizja 4) i jeszcze fioletowy (Rewizja 2) oraz najstarszy zielony (Rewizja 0). Jeżeli chodzi o Speedtouch USB to nie był sprzedawany (więc zachował swój kształt) lecz Thomson stworzył dla niego sterowniki pod Vistę – były wspólne dla ST330. Mając backstory za sobą można przejść dalej. Oczywiście Speedtouch USB nie był dawany nigdy przez Telekomunikację Polską (nie ukrywajmy – potraficie wyobrazić sobie, że wielka firma telekomunikacyjna daje wam niebieską mantę na biurko? Ja nie), dlatego mowa tylko o ST330.
Speedtouch 330 był modemem drugim w kolejności jeżeli chodzi o dostępność zestawów instalacyjnych dla usługi Neostrada. Telekomunikacja Polska zaczęła ich dystrybucję na srebrnych wersjach, a skończyła na szarych wersjach. Zestaw instalacyjny był taki sam jak w przypadku SAGEM F@st 800 (Płyta, RJ-11, Mikrofiltry, rodzielacz) z tą różnicą, że oczywiście w środku był ST330 oraz nie było kabla USB (no prawie). Sam modem posiadał jedną zasadniczą wadę – miał wbudowany kabel USB, więc jeżeli się uszkodził i nie mieliśmy znajomego elektryka to albo należało wymienić modem u TP, albo iść z nim do serwisu. Oczywiście ta pierwsza opcja była bardziej opłacalna o ile mieliśmy Neostradę – wymiana była darmowa. Bardzo dobrym atutem jest to, że Telekomunikacja Polska była swego rodzaju dystrybutorem tego modemu w Polsce, gdyż mogliśmy go zakupić bez posiadania Neostrady. Jednakże sterowniki na płycie są zmodyfikowane przez TP i umożliwiają instalację jedynie na złączu TP. Nie jest to problemem jeżeli nasz operator w taki sposób świadczy usługę. Gorzej jeżeli ma własne łącze. To albo należało iść do kafejki i pobrać czyste sterowniki albo zmodyfikować te na płycie (chodzi o parametry VPI i VCI, które dla TP zawsze są 0 i 35). Sam modem był jednak najbardziej stabilnym modemem na USB jeżeli chodzi o Neostradę. Wprawdzie nie był taki odporny na zły stan linii co SAGEM F@st 800, jednakże niektórzy z niego korzystali przez długie lata – do momentu kiedy nie zaczęto dawać Livebox tp. Chociaż i mimo tego wiele osób z niego korzystało, gdyż był na własność.
Chipset na jakim bazował Speedtouch 330 produkcji Thomsona, był zaprojektowany przez… Thomsona, dzięki czemu modem został stworzony tak by wszystko ze sobą współgrało. Niestety nie wiadomo, kto jest autorem chipsetu ST330 jeszcze produkcji Alcatela - brak danych w sieci, jednak prawdopodobnie również był to Alcatel sam w sobie (tak przynajmniej było z innymi modemami tej firmy).
Działanie modemu jak takie same jak F@st 800. Tak więc w skrócie: Sterowniki ładują firmware w dwóch częściach poprzez ADSL Loader, potem modem instaluje wirtualny miniport WAN, przez który wykonywane jest połączenie z siecią. Wersji firmware jest trzy: pierwsza jest nieoznaczona (nazwa pliku: mgmt.o) i dedykowana jest tylko najstarszej wersji zielonej - Rewizji 0, druga zwie się “KQD6_3.012” i działa z Rewizją 0 oraz Rewizją 2 (fioletowy kolor, jednak są też srebrne egzemplarze), zaś trzecia zwie się “ZZZL_3.012” i działa z Rewizją 2 modemu (srebrny i czarny kolor). Wszystkie wersje firmware są własnością Thomsona, który nie pozwala na ich swobodną redystrybucję.
Zaś jeżeli chodzi o same sterowniki to Speedtouch 330 to pierwszy modem, który umożliwia dostosowywanie instalatora pod danego operatora. I tak oryginalny instalator różni się od tego dystrybuowanego przez TP czy Netię. Dla przykładu oryginalny instalator pozwala na wybór parametrów linii, instalator TP nie pozwala na żaden wybór (instalacja przebiega bez naszego udziału), zaś instalator Netii pozwala na wybór pomiędzy łączem TP a Netii (w niektórych miejscach Netia świadczy usługi po łączu TP). Główne wersje sterowników są dwie. Mamy sterowniki stworzone przez Alcatela (oznaczone V3), które obsługują maksymalnie Windowsa XP, a także sterowniki stworzone przez Thomsona (oznaczone V4), które obsługują dodatkowo Windowsa Vistę. Niestety oba sterowniki niezbyt dobrze współpracują z Windowsem 8.1 oraz Windowsem 10, a tak dokładniej to ze sterownikiem USB 3.0 przeznaczonym dla tych systemów. W Windowsie 8.1 jeszcze możemy podłączyć modem do portu USB 2.0 i jeszcze będzie działał. Jednak w Windowsie 10, niezależnie czy port jest 2.0 czy 3.0 i tak dostaniemy BSoDa.
Jeżeli chodzi o systemy pochodzące od Unixa i Unixo-podobne to sprawa wygląda następująco. Dla Linuxa i BSD dostępny jest sterownik Speedtouch stworzony przez Benoit PAPILLAULT i rozwijany przez innych użytkowników. Obecna jego wersja to 1.3.1 i działa na Linuxach z kernelem 2.2.X, 2.3.X oraz 2.4.X. Składa się na zestaw aplikacji obsługujących modem - wgrywających firmware czy odczytujących jego parametry. Istnieje również możliwość kompilacji niektórych jego komponentów pod Mac OS X w wersji na procesory Intela, jednakże działa to tylko na wczesnych wersjach tego systemu. Innym sterownikiem jest Linux-USB Speedtouch stworzony jako moduł kernelowy. Został napisany przez Duncan’a Sands, na bazie sterowników Alcatela (których nie da się znaleźć w sieci) i komponentu “modem_run” ze sterownika Benoit’a. Ten sterownik został zintegrowany z kernelem 2.6.12 i rozwijany aż po wersje kernela z cyfrą “5”, co oznacza, że posiadając odpowiednio spreparowany firmware jesteśmy w stanie uruchomić ten modem na dystrybucjach Linuxach z tymże kernelem (np. Ubuntu 20.04 czy Fedora 34). Niestety wraz z modułem nie są dostarczone inne aplikacje, które umożliwiały by kontrolowanie stanu modemu czy linii.
Ciekawostką jest to, że Speedtouch 330, wraz z F@st 800, to najpopularniejsze modemy USB dołączane do Neostrady. Nawet ZTE ZXDSL ich nie pobiły. Z tronu zrzucił ich dopiero Livebox tp i jego późniejsze odmiany. Wszystko dlatego, że był dość tani, oferował wifi czy kilka urządzeń podłączonych po kablu (poprzez zewnętrzny switch). Jednak ST330 i F@st 800 dalej się trzymały, aż do zaprzestania rozwoju przez Thomson (i SAGEM).
Konfiguracja modemu i diagnostyka łącza
Warto na początek powiedzieć, że sterowniki pod Windows XP (i niższe), a Windows Vista wprowadzają rożne aplikacje monitorujące stan łącza. Dlatego opis będzie dotyczył obu wersji – najpierw XP potem Vista.
Windows XP i niższe:
Po instalacji sterowników na pasku zadań pojawia się ikonka, która przedstawia cztery sześcianiki – trzy na czerwono i jeden na fioletowo. Oznacza to, że modem nie jest podłączony. W tym momencie należy go podłączyć do gniazda USB. System zainstaluje do niego sterowniki zaś ikonka zmieni kolory. Pierwszy rząd będzie żółty, drugi rząd sześcianików będzie składał się ze sześcianika żółtego i fioletowego. Oznacza to, że modem jest wykrywany przez komputer. Teraz należy w menu start odnaleźć program „Speedtouch Dial-up”, po uruchomieniu w górnej belce trzeba wybrać Połączenie/Connection oraz Dodaj/Add. W otwartym oknie w polu Urządzenie/Device: należy wybrać nasze urządzenie. Będzie ono miało nazwę „Alcatel”, nawet jeżeli posiadamy sprzęt od Thomsona. Pole Wpis DUN/DUN Entry oznacza nazwę dowolną naszego połączenia np. „Neostrada”. W pola Nazwa użytkownika/User name oraz Hasło/Password wpisujemy naszą nazwę użytkownika lub hasło. Ewentualnie dane rejestracyjne. W tym momencie konfiguracja jest zakończona i można przejść do omawiania aplikacji monitorującej. Zwie się ona „SpeedTouch USB Diagnostics (PPP)”. Po lewej powinien znajdować się znaczek USB z trzema kontrolkami: czerwoną, żółtą i zieloną. Na pasku zadań również znajdują się wyżej wymienione sześcianiki.
Kontrolka w programie: mruga czerwona:
Modem nie jest podłączony do komputera. Należy go podłączyć, a jeżeli jest podłączony to zapewne jest albo źle zainstalowany albo uszkodzony.
Kontrolka w programie: mruga żółta:
Modem jest poprawnie podłączony do komputera. Jednak nie ma synchronizacji z DSLAM. Jeżeli jej nie ma od dłuższego czasu, na początku warto sprawdzić poprawność instalacji, jeżeli wszystko jest w porządku to należy dzwonić do operatora.
Kontrolka w programie: mruga zielona:
Jeżeli wolno mruga to oznacza, że modem jest z synchronizowany i oczekuje na połączenie (do tego należy wykorzystać aplikację Speedtouch Dial-up). Jeżeli mruga szybko to oznacza, że trwa aktywne połączenie.
Kontrolka na pasku: układ czerwony-czerwony-czerwony-fioletowy:
Patrz Kontrolka w programie: mruga czerwona.
Kontrolka na pasku: układ żółty-żółty-żółty-fioletowy:
Patrz Kontrolka w programie: mruga żółta.
Kontrolka na pasku: Układ zielony-zielony-zielony-fioletowy:
Patrz Kontrolka w programie: mruga zielona w przypadku mrugania wolnego.
Początkowo w programie monitorującym wszystko jest ukryte. W tym celu należy przycisnąć przycisk ze zieloną strzałką. Rozwija się menu z kilkoma zakładkami, jednak najpierw góra. Widać pole z wysłanymi i odebranymi bajtami, a także przepustowość łącza. W samym menu zaś mamy zakładki Połączenie, USB, ADSL, ATM, OAM, AAL5, Wersja:
Połączenie/Connection:
Pokazuje nam aktywne połączenie, jego VPI i VCI, Typ, Enkapsulację, Liczbę odebranych i wysłanych SDU (Service Data Unit – jednostka danych używana w sieciach) oraz Rozmiar SDU.
USB:
Ta zakładka pokazuje transmisję i odbiór z gniazda USB, pozwala zmienić tryb transferu pomiędzy ISO a BULK oraz pokazuje przepustowość USB – dostępną i zarezerwowaną.
ADSL:
Pokazuje przepustowość linii, oraz informacje o błędach. Ponadto pozwala wybrać typ połączenia – POTS (Analogowe linie) czy ISDN (cyfrowe linie). Oczywiście linie TP dla DSL są analogowe. No i można też wybrać tryb ADSL pomiędzy ANSI, G.DMT oraz G.Lite.
ATM:
Pokazuje przepustowość linii oraz informacje o wysłanych, odebranych, zapętlonych czy nieprawidłowych komórkach (Komórka – jednostka danych w sieciach ATM).
OAM:
OAM oznacza Operations, Administration and Maintenance i jest to protokół, którego zadaniem jest monitorowanie łącza. W tym przypadku chodzi o łącze ATM. W tej zakładce możemy sprawdzić stan OAM F5 oraz liczbę komórek OAM F5. Komórki te są wysyłane do pętli zwrotnej OAM F4/F5 przez modem. Ma to na celu sprawdzenie ciągłości połączenia ATM pomiędzy segmentem kanału wirtualnego między modemem a siecią DSL operatora.
AAL5:
AAL5 oznacza ATM Adaption Layer 5 to piąty typ warstwy adaptacyjnej ATM, której zadaniem jest poprowadzić pakiety protokołów nie obsługiwanych przez sieć ATM poprzez nią np. Ethernet czy Frame Relay. W tej zakładce można odnaleźć informacje na temat błędów odebranych SDU czy ogólnej ilości wysłanych i odebranych SDU.
Wersja/Version:
W tej zakładce możemy sprawdzić informacje na temat poszczególnych komponentów sterownika do ST330 jak firmware, aplikacja połączeniowa i monitorująca.
Windows Vista:
W przypadku Visty instalator bądź co bądź wymusza podłączenie modemu w celu jego skonfigurowania oraz żąda podania danych do logowania, przez co tak naprawdę nie trzeba go konfigurować. O ile nie mieliśmy danych i wpisaliśmy te rejestracyjne. W takim przypadku należy wejść do panelu sterowania, centrum sieci i udostępniania, później z lewego menu wybrać opcję pozwalającą na konfigurację kart sieciowych. Powinny być dwie pozycje: My ISP (lub inna nazwa pod kategorią połączeń szerokopasmowych) oraz ST330. Klikamy na pierwszą pozycję, wybieramy Rozłącz, następnie znów ją wybieramy i możemy wpisać nasze dane. ST330 to wymieniony wcześniej miniport WAN. Jeżeli chodzi o kontrolkę w menu start to jest ona taka sama jak dla Windows XP. Zaś jeżeli chodzi o aplikację monitorującą to zwie się ona (w wersji Polskiej) „Diagnostyka modemu SpeedTouch”. Zawiera ona pięć zakładek: Ogólne, ADSL, USB, Zaawansowane oraz Wersja:
Ogólne:
Zakładka ta zawiera monitor naszego połączenia w formie wykresu, napis który pokazuje stan urządzenia i połączenia oraz dwie kontrolki: jedna ze znakiem USB, a druga ze znakiem kuli ziemskiej. Pierwsza oznacza podłączenie modemu: jeżeli jest podłączony to występuje znaczek tzw „Ptaszka”, jeżeli nie to występuje znak „X”. Druga oznacza połączenie modemu z centralą: i podobnie „Ptaszek” – jest połączenie, „X” – nie ma połączenia.
ADSL:
Zawiera informacje o trybie ADSL oraz jego opisie. Ponad to pokazuje przepustowość linii mierzona w Kb/s, a także liczniki ilości wysłanych i odebranych danych.
USB:
Zakładka ta pokazuje stan połączenia modemu do gniazda USB, użyty tryb USB oraz tryb danych USB.
Zaawansowane:
Zawiera szczegółowe informacje na temat modemu jak informacje o systemie, numery seryjne, konfiguracja urządzenia, informacje o USB, konfiguracja i statystki ADSL, zarządzanie, statystyki ATM oraz inne dane.
Wersja:
Podobnie jak w Windows XP zawiera informacje o komponentach sterowników.
Speedtouch 330 również potrafi – podobnie jak SAGEM – diagnozować uszkodzenia na linii. Jest on jednak bardziej ubogi od DSLTEST z F@st 800. Jego weryfikacja kończy się na sprawdzeniu odcinka
PC-Modem. Dalsze możliwości są uwarunkowane poprawnością działania usługi Neostrada (lub innej). Służy do tego aplikacja Dr. Speedtouch, która dołączona jest do płyty od zestawu TP z Speedtouch 510. Po instalacji należy ją uruchomić. Rozpocznie wyszukiwanie modemu. Kiedy to zrobi pojawi się okno z informacjami o statusie czy ilości przesłanych danych. Klikając przycisk „Diagnostics” można przystąpić do testu. Jeżeli aplikacja napotka problem to wyświetli dlaczego występuje i pokaże parę możliwych rozwiązań. Samo oprogramowanie jest jedynie po angielsku i tak naprawdę trzeba być posiadaczem dwóch modemów aby je mieć: ST330 (to o nim jest ten dokument) oraz ST510. Nie można go znaleźć od tak w Internecie gdyż obecnie mało kto korzysta z tych modemów, a dawniej firma Thomson zastrzegała sobie prawo do niego. Zarówno firmware jak i Dr. Speedtouch mogli dystrybuować jedynie licencjonowani partnerzy Thomson. I kiedy firmware był dostępny normalnie do pobrania (w celach własnych), tak Doktor Speedtouch już nie.
Dodatkowe pliki:
Thomson Speedtouch – broszura: Pobierz
Obecny stan urządzenia / Podsumowanie
Na dzień dzisiejszy modem Thomson Speedtouch 330 nie jest produkowany przez firmę Thomson, której już teraz nie ma – jest Technicolor. Niestety (albo stety) również i ST330 spotkało to samo co inne modemy USB ADSL – porzucenie i zapomnienie. A należy przyznać, że „Szybki dotyk” (bo tak można przetłumaczyć nazwę) był solidnym kawałkiem krzemu. Jeżeli miałbym wybierać pomiędzy SAGEM F@st 800, a Thomson Speedtouch 330 (ZTE ZXDSL i Siemens A100 od razu odrzucam) to miałbym spory problem z wyborem. F@st to odporny i szybki modem, zaś Speedtouch jest bardziej stabilny i przyjazny użytkownikowi. Właśnie to bije na głowę produkt SAGEM. DSLMON to pikuś w stosunku do ST330. Jednak jest do pikuś taki jak chihuahua – mały ale energiczny. Dlaczego porównuje w ogóle te dwa modemy – Przecież ten dokument jest o ST330. No tak ale jest to dwójka tak różna od siebie, więc warto było by je porównać. Potem mogą być porównaniem dla innych modemów. F@st 800 to ikona wytrzymałości, zaś SpeedTouch330 to ikona stabilności.
Krótkie podsumowanie
Thomson Speedtouch 330 to modem ADSL na złącze USB, produkowany początkowo przez firmę Alcatel jednakże później przejął go Thomson Multimedia wraz z całą linią Speedtouch. Oficjalnym dystrybutorem modemu w Polsce była Telekomunikacja Polska, która dołączała go do zestawu instalacyjnego przeznaczonego pod usługę Neostrada. Modem można było jednak zakupić bez posiadania tej usługi. Zestaw ten różnił się od pudełka oryginalnego Thomsona. Zawierał modem, rozdzielacz sygnału ADSL, dwa mikrofiltry, kabel telefoniczny oraz płytę CD ze sterownikami, które same się instalowały bez ingerencji użytkownika. Sterowniki pod system Vista były już dostępne do pobrania na oficjalnej stronie Telekomunikacji. Modem wspierał MacOS 8, 9 oraz X, a dodatkowo systemy Linux. Działanie modemu polegało na instalacji urządzenia ładującego przez który sterowniki ładują w dwóch częściach firmware, występujący w trzech wersjach: mgmt.o dla Rev0, KQD6_3.012 dla Rev0 i Rev2 oraz ZZZL_3.012 dla Rev4. Następnie instalowany jest wirtualny miniport WAN przez który przechodzi ruch z sieci. Do sterowników dołączone jest oprogramowanie monitorujące, które różni się zależności od wersji sterownika – V3 (dla XP i niżej) oraz V4 (dla Visty). Modem obsługiwał linie analogowe oraz cyfrowe, zaś z trybów ADSL to: ANSI, G.DMT (Annex A oraz B) oraz G.Lite. Do diagnostyki łącza służyła aplikacja Dr. Speedtouch jednakże ta nie była dystrybuowana przez TP z tą wersją modemu, a dopiero z modemem ST510. Dodatkowo ta aplikacja jak i Firmware mogły być jedynie udostępniane przez licencjonowanych partnerów firmy Thomson. Modem Speedtouch 330 chociaż często padał na słabych liniach to w miarę dobrych warunkach był bardzo stabilny. Interfejs przygotowany przez firmę Thomson jest przyjazny użytkownikowi. Obecnie modem już nie jest produkowany i dołączany do usługi Neostrada – wyparł go Livebox.
Zalety:
- Małe rozmiary
- Zasilany przez USB
- Wspiera wiele systemów
- Bardzo stabilny
- Umożliwia prostą diagnostykę łącza z instrukcjami dla osób mało technicznych
Wady:
- W przypadku systemów macOS to nie współpracuje z najnowszymi
- Diagnostyka nie zadowoli znawcę tematu
– Wadą może być brak możliwości swobodnej dystrybucji firmware lecz należy pamiętać, że to nie wina modemu, a zasad producenta.