Skansen Telekomunikacji

Gdzie o telekomunikacji przeczytacie...

Dostęp do Internetu DSL

Wstęp


Polska już powoli oswajała się z nową rzeczywistością jaka panowała w świecie dostępu do Internetu. Najpierw numer dostępowy 0202122, później nadszedł SDI, a zaraz za nim Neostrada. Szybki, stały, nielimitowany Internet był na wyciągnięcie ręki dla każdego. No prawie każdego. Pozostały jeszcze firmy. Korzystały one często z łączy bezpośrednich do sieci POLPAK (X.25) i POLPAK-T i chociaż miały możliwość skorzystania z ofert pokroju Stały Dostęp do Internetu oraz Neostrada, to mimo wszystko nie wystarczało to do prowadzenia działalności firmowej. SDI było wolne i mogło obsłużyć tylko 1 komputer (o ile nie zainwestowało się w specjalne urządzenia, które pozwalały na współdzielenie łącza HiS, produkowała je np. firma NORTEL). Neostrada zaś miała zasadniczą wadę z punktu widzenia komercyjnego – adres IP był tylko jeden oraz był dynamiczny. Uniemożliwiało to uruchamianie jakichkolwiek serwerów czy usług. Oczywiście Telekomunikacja Polska była tego świadoma, dlaczego specjalnie dla firm już rok po starcie pilotażowej Neostrady, uruchomiła nową usługę o nazwie „Dostęp do Internetu DSL”. Jednakże tym razem upiekę dwie, a nawet trzy pieczenie na jednym ogniu – w ramach „Internet DSL”, oprócz Dostępu do Internetu DSL, znajdzie się jeszcze „Zaawansowany Internet SDSL” oraz inne związane z tym usługi jak Neostrada Biznes.

Dostęp do Internetu DSL – Początki w TP


Dostęp do Internetu DSL (nazwany w skrócie Internet DSL) został uruchomiony 2002 roku, jako odpowiednik dla Neostrady, przeznaczony dla środowiska firmowego. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby zamówić usługę do domu jako klient prywatny, jednak rzadko się to zdarzało, gdyż ceny były dość wysokie. Technologię jaką zastosowano do świadczenia usługi, jest ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line, wraz z PPPoA) czyli podobnie jak Neostrada. Jednakże w przeciwieństwie do niej, Internet DSL wystartował jedynie z dwoma ofertami – Dostęp do Internetu DSL 512 oraz Dostęp do Internetu DSL 1. Pierwsza oferowała prędkość 512Kb/s na 128Kb/s, stałą 4 adresową podsieć publicznych adresów IP (tylko 1 stały IP do wykorzystania), pakiet bezpieczeństwa, profil usługowy, brak ograniczeń ilości przesyłanych informacji (Neostrada z początku również nie miała ograniczneń) oraz 100MB przestrzeni dyskowej w domenie firma.internetdsl.pl. Druga oferowała prędkość 1Mb/s na 256 Kb/s, stałą 8 adresową podsieć publicznych adresów IP (5 stałych IP do wykorzystania), pakiet bezpieczeństwa, profil usługowy, brak ograniczeń w transferu danych oraz 150MB przestrzeni dyskowej w domenie firma.internetdsl.pl. Dodatkowo urządzenie otrzymywane wraz z Dostępem do Internetu DSL należy do operatora i nie może być wymienione na inne przez abonenta na swoje własne. Aczkolwiek to działa tylko w teorii, gdyż znając login (w formie @internetdsl) i hasło jesteśmy w stanie podłączyć własny sprzęt.

W przypadku Dostępu do Internetu DSL nie ma modemów na USB, wszystkie są wyposażone w przynajmniej jeden port Ethernet, nie można oficjalnie uzyskać do nich dostępu oraz dodatkowo mogą być one zdalnie kontrolowane przez operatora kiedy zajdzie taka potrzeba (np. uruchomienie NAT po zakupie takiej usługi przez abonenta). Początkowo używane były urządzenia Efficient Networks/Siemens Speedstream 5660 oraz Efficient Networks/Siemens Speedstream 5100 - sprzęt z wyższej półki. Internet DSL pozwala na zakup dodatkowych usług jak większa pojemność dyskowa, zaawansowany pakiet bezpieczeństwa, czy wyżej wspominany NAT (domyślnie modemy działały w trybie half-bridge, czyli oferowały podsieć na pierwszym porcie Ethernet. Dzięki usłudze NAT mogliśmy uruchomić translację adresów na adresy z pul lokalnych jak 192.168.1.0).

Usługa wprowadza także tzw. profile, czyli Indywidualny Profil Usługowy, który umożliwia zdefiniowanie i zarządzanie dostępem do sieci Internet. Profili tych jest trzy: Nieograniczony, Popularny oraz Bezpieczny.

Profil Nieograniczony: Dostęp do zasobów Internetu bez ograniczeń

Profil Popularny: Dostęp do popularnych serwisów internetowych np. przeglądanie stron, korzystania z FTP, korzystanie z DNS. W tym profilu klient może korzystać jedynie z serwisów opartych o protokoły: http, FTP, HTTPS, POP3, SMTP, NNTP, SSH, IMAP, DNA, ICMP.

Profil Bezpieczny: Profil umożliwi dostęp do zasobów sieciowych jedynie z użyciem bezpiecznych technik transmisji danych takich jak: IP SEC, HTTPS, SSH, POP3-sec, IMAP-sec, SMTP-sec, SMTP (ze względu na fakt, że działa na tym samym porcie co SMTP-sec).

Pod koniec roku 2004 zaszły zmiany w ofercie. Porzucono opcje “Dostęp do Internetu DSL 512” oraz “Dostęp do Internetu DSL 1”, na rzecz trzech nowych opcji - DSL 500, DSL 1000 oraz DSL 2000. Zaś w roku 2005 dołożono do oferty DSL 250, a później DSL 4000. Dopiero większe zmiany nadeszły w roku 2006 - prócz opcji DSL 8000 i DSL 15000, wprowadzono znany już dziś podział na modemy podstawowe oraz modemy rozszerzone - albo jak to się profesjonalnie zwie: Modemy z funkcjonalnością podstawową oraz Modemy z funkcjonalnością rozszerzoną - uzupełniając przy tym usługę NAT i DHCP. W związku z tym do oferty zawitał nowy modem: Thomson Speedtouch 608WL, który prócz wbudowanego przełącznika, zawierał moduł Wi-Fi i do którego abonent miał dostęp aby go konfigurować. Osoby chcące mieć usługę NAT oraz DHCP nie musieli wykupywać dostępu rozszerzonego - mogli wykupić osobne usługi. Nie zawierały one jednak Wi-Fi, gdyż modemy podstawowe (w tamtym okresie - modemy Speedstream) nie posiadały modułu WLAN. Podział na usługę podstawową i rozszerzoną dotyczył jedynie modemów (które notabene można było za “niewielką” opłatą wymieniać, czyli podstawowy zamienić na rozszerzony i vice versa). Niezależnie od wykupionego dostępu, abonent dostawał pakiet Standard jeżeli chodzi o hosting. Dodatkowo można było wykupić pakiety Rozszerzony oraz Premium.

Pakiet Standard:

Pakiet Rozszerzony:

Pakiet Premium:

Zmieniła się również adresacja w usłudze. Otóż od DSL 250 do DSL 2000, dostępny był jedynie 1 adres IP, zaś w wariantach wyższych było to już 5 adresów IP. Nie mniej wszystko można było zwiększyć - oczywiście za odpowiednią opłatą. W przypadku Internetu DSL widać było odmienne podejście Telekomunikacji niż w przypadku Neostrady - otóż były plany nad wprowadzeniem Annexu B do usługi, czyli umożliwienie jej działania na sieciach ISDN. Niestety nigdy to się nie udało, ze względu na wysokie ceny sprzętu centralowego obsługującego tenże Annex.

Następnie w latach 2007-2012 nadeszło parę zmian. Niestety tutaj wyrywki zarchiwizowanych stron niewiele mówią. Przede wszystkim nastąpiła mocna ekspansja Speedstreamów. Otóż zaprzestano korzystania ze 5660 oraz 5100, na rzecz wprowadzonego (prawdopodobnie) w 2007, modemu Siemens Speedstream 4100. Jest to modem w dostępie podstawowym. Bardzo szybki, niezawodny i łatwo modyfikowalny. Później prawodpodobnie w roku 2009 pojawiła się inna wersja wyżej wymienionego modemu, czyli Speedstream 4101, który wspierał ADSL2+. Wersja Speedstream 4201 została wprowadzona gdzieś między 2010, a 2011 rokiem i charakteryzuje się tym, iż ma port USB, który oferuje wirtualną kartę sieciową NDIS (można było podłączyć modem pod komputer przez USB). W roku 2010 wprowadzono modem Alcatel-Lucent Cellpipe 7130RG - działał w trybie rozszerzonym i zastąpił Speedtouch 608WL, jednak przygotowany został tak, aby bez problemu działać również w trybie podstawowym. Wtedy też blokowane były 3 ostatnie porty oraz funkcjonalność Wi-Fi, a Cellpipe zachowywał się tak jak Speedstreamy. Nowy modem posiadał też wiele dziur, dzięki którym można uzyskać dostęp do panelu administracyjnego - a co za tym idzie, zdobyć login i hasło do usługi oraz wymienić urządzenie.

Dochodzimy do momentu przełomowego, gdzie początkiem roku 2012 firmy Telekomunikacja Polska oraz PTK Centertel dokonały fuzji i utworzyły Orange Polska…

Dodatkowe pliki:
Dostęp do Internetu DSL – Cennik – czerwiec 2004: Pobierz
Dostęp do Internetu DSL – Cennik – grudzień 2006: Pobierz
Dostęp do Internetu DSL – Cennik – lipiec 2006: Pobierz

Siemens Speedstream 4201
Widoczny na zdjęciu modem to Speedstream 4201 - jedna z wielu wersji najpopularniejszego i najlepszego modemu podstawowego dostępnego w usłudze Dostęp do Internetu DSL. Był szybki, stabilny i łatwo modyfikowalny.
Thomson Speedtouch 608WL
Pierwszy modem w trybie rozszerzonym przeznaczony dla usługi Dostęp do Internetu DSL. Posiadał wbudowanego switcha oraz moduł WLAN. Jeden ze stabilniejszych i bezpieczniejszych urządzeń.Zdjęcie pochodzi ze strony:
https://www.blackmoreit.com/speedtouch-608-wl:no-ac-adapter-thomson-speedtouch-608-wl-adsl-business-wireless-router.html I nie jest na licencji CC-BY-SA 4.0 International
Alcatel-Lucent Cellpipe 7130RG
Kolejny modem rozszerzony z usługi Dostęp do Internetu DSL. Zastąpił Speedtoucha 608WL. Potrafi działać w trybie podstawowym. Dziurawy i awaryjny.

Dostęp do Internetu DSL – koniec TP, początek Orange


Jak wiadomo po fuzji TP S. A. oraz PTK Centertel i włączenie ich do Orange Polska, wszelkie usługi przejął Pomarańczowy. To samo tyczyło się Dostęp do Internetu DSL. Ważną zmianą jaka została wprowadzona to dodatkowa prędkość DSL 10000 , która oferująca prędkość pobierania od 998Kb/s do 10Mb/s oraz prędkość wysyłania od 256Kb/s do 1Mb/s, a także tylko jeden użyteczny adres IP (mimo, że DSL 8000 ma ich 5). Orange kontynuował takie usługi jak hosting WWW dla firm (dla klientów prywatnych w ramach Neostrady przestał być świadczony) wraz z różnymi pakietami hostingowymi (Standard, Rozszerzony, Premium).

Wprowadzono promocje Turbo DSL, Turbo DSL dla NEO oraz Super-Promocja IDSL (IDSL = Internet DSL, nie mylić z ISDN DSL), które pozwalały na uzyskanie niższych cen czy wyższych prędkości pobierania i/lub wysyłania.

Grudniem roku 2012 wprowadzono do oferty nową technologię - VDSL (Very-high-speed Digital Subscriber Line) wraz z ofertą DSL 40000, która oferowała prędkości z przedziału 10Mb/s-40Mb/s dla pobierania i 1Mb/s-4Mb/s dla wysyłania. Wraz z tym dołożono trzeci rodzaj modemu - Modem Premium, który prócz 4 portów Ethernet i WLANu, oferował 2 porty FXS - czyli miał wbudowaną bramkę VoIP. Modemem tym został Comtrend VI-3223u (który oferował również port FXO do podłączenia linii stacjonarnej). Czyniło to też DSL 40000 dość drogą opcją, gdyż nie było możliwości instalacji modemu w trybie podstawowym czy rozszerzonym - tylko tryb premium. W międzyczasie wprowadzono również nową usługę o nazwie Neostrada Biznes. Była to odskocznia od Internetu DSL oferująca przepustowość 10Mb/s na 512Kb/s, będąc przy tym tańszym odpowiednikiem opcji DSL 10000. Neostrada Biznes również była oferowana w trzech dostępach, z tymi samymi modemami.

W roku 2013 zmieniono opcję DSL 40000 na opcję DSL Dynamiczny, która początkowo oferowała prędkości od 10Mb/s do 40Mb/s pobierania, jednak później rozszerzono to do 80Mb/s. Prędkość wysyłania czyli od 1Mb/s do 4Mb/s pozostała taka sama. Warto może wspomnieć o ówczesnych stanie technicznym usługi. Pakiety hostingowe pozostały takie same. Dla DSL od 250 do 1000 oraz 10000 istniała tylko czteroadresowa podsieć (1 adres użyteczny), zaś dla DSL od 2000 do Dynamicznego (prócz 1000) była to już ośmioadresowa podsieć (5 adresów IP użytecznych) - niższe opcje mogły wykupić tą podsieć za dodatkową opłatą. Istniała też możliwość zmiany prędkości wysyłania do 512Kb/s dla opcji DSL 1000 oraz 2000, do 1Mb/s dla opcji DSL 1000-15000 oraz do 1.5Mb/s dla opcji DSL 4000-15000. DSL Dynamiczny z kolei mógł mieć zwiększoną prędkość wysyłania do 10Mb/s. Opcja dynamiczna w porównaniu do DSL 40000 mogła działać w trybie rozszerzonym, jednak początkowo nie oferowano modemu VDSL rozszerzonego - jedynie premium. Dodatkowo pojawiła się nowa promocja o nazwie „Podwójna prędkość”. Jeżeli abonent wykupił dwa łącza DSL, drugi był tańszy o 50% oraz dostawał router Draytek, który pozwalał spiąć oba łącza oraz zwiększyć prędkość. Promocja obejmowała jedynie DSL 10000, 15000 oraz Dynamiczny.

W tym momencie oferta tak właściwie się ustabilizowała. Później w roku 2015 wprowadzono modem Comtrend VR-3036u, który nie posiada portów FXS, przez co jest modemem rozszerzonym. Rok później w ofercie pojawił się Comtrend VI-3225u, który z kolei oferowany był również z Biznes Pakietem. Ten jednak jest modemem premium, chociaż nie posiada portu FXO - oznacza to, że jest mniej ubogi niż 3036u, ale bardziej niż 3223u. W roku 2017 Orange korzystało ze wszystkich modemów, jednakże po tym zaczęto powoli przestawać używać modemów Speedstream, na rzecz Cellpipe w trybie podstawowym.

Rokiem 2018 co raz więcej nowych abonentów zaczęło dostawać modem ZyXEL VMG8324-B10A, znanego z usługi Biznes Pakiet, w miejsce Comtrenda VI-3223u. Funkcjonalnością nie wiele różni się od poprzednika (również jest modemem premium), także wymiana na plus, gdyż jest ciągle wspierany przez firmę ZyXEL i jest bezpieczniejszy.

Dostęp do Internetu DSL jest prostą i przejrzystą, mało dynamicznie zmieniającą się, usługą. Pokazuje, że da się osiągnąć sukces bez szybkich i nagłych zmian jak to było w przypadku Neostrady. Wiele firm, które nie mogą, bądź nie potrzebują światłowodu, korzystają z tej usługi i raczej nie zapowiada się by coś miało się zmienić. Obecnie jednak dużo bardziej promuje się usługę Internet dla firm (Internet Firmowy, Neostrada dla Firm, jak zwał tak zwał), przez co Dostęp do Internetu DSL powoli odchodzi w niepamięć, gdyż jest droższy. Jednakże bardziej wymagające firmy chętnie sięgają po tę usługę.

Dodatkowe pliki:
Internet DSL – Arkusz z opłatami: Pobierz
Internet DSL – Cennik – 1 luty 2014: Pobierz
Internet DSL – Cennik – 1 styczeń 2017: Pobierz
Internet DSL – Cennik – 19 grudzień 2012: Pobierz
Neostrada Biznes – Cennik – 19 grudzień 2012: Pobierz

Comtrend VI-3223u
Pierwszy modem VDSL wykorzystywany w usłudze Dostęp do Internetu DSL. Działa w trybie premium. Posiada wbudowaną bramkę VoIP.

Biznesowy Internet SDSL Zaawansowany


Biznesowy Internet SDSL Zaawansowany (nazywany także Internetem Symetrycznym lub Internetem SDSL) jest usługą nie należącą o rodziny Dostęp do Internetu DSL, jednak przeznaczoną pod cele firmowe. Oparty został o technologię SDSL (Symmetric Digital Subscriber Line). Kwestia symetrycznych DSLi jest dość rozległa ponieważ różne organizacje różnie go określiły. Stąd mamy takie technologie jak HDSL, SDSL, G.SHDSL. W większości różnice są niewielkie, a modemy stworzone do łącz symetrycznych obsługują wszystkie te standardy. Internet SDSL jest usługą uruchomioną jeszcze przez Telekomunikację Polską w 2010 roku. Realizowana jest w technologii SHDSL (ostrzegałem!), co za tym idzie jej prędkość wysyłania, jak i pobierania jest stała. Biznesowy Internet SDSL Zaawansowany oferuje 3 opcje: SDSL 1000, SDSL 2000 oraz SDSL 4000, które mają prędkości kolejno 1024Kb/s, 1900Kb/s oraz 3700Kb/s realizowany na 2 parach miedzianych. Modem jaki początkowo otrzymywali klienci to Thomson SpeedTouch 605s. Podobnie jak z Dostępem do Internetu DSL, symetryk zawiera takie usługi jak Pakiet e-security, Indywidualny profil usługowy (opcja podstawowa w ramach usługi podstawowej) oraz Zaawansowany pakiet bezpieczeństwa (dodatkowo płatny). Liczba adresów IP wynosi od 1-5. Są to adresy stałe. Od 2013 roku stosuje się również modem One Access 1424 2P, który jest już bardziej specjalistyczny i wymaga dodatkowego osprzętu (podobnie jak modemy w trybie podstawowym z Internetu DSL). Usługa jednak obecnie nie jest już świadczona. Odeszła w niepamięć, gdyż zapotrzebowanie na symetryczne łącze nie jest takie duże, a firmy, które potrzebują takiego rozwiązania mogą skorzystać z bardziej specjalistycznych ofert.

Dodatkowe pliki:
Internet SDSL – Cennik 2012: Pobierz
Internet SDSL – Cennik 2017: Pobierz