Skansen Telekomunikacji

Gdzie o telekomunikacji przeczytacie...

SAGEM F@st 800

Informacje ogólne


Nazwa ogólna: SAGEM F@st 800 oraz SAGEM F@st 840
Producent: SAGEM (później SAGEMCOM)
Typ urządzenia: Modem ADSL

Obsługiwane technologie (SAGEM F@st 800):

Interfejs komunikacji:

Interfejs WAN:

Obsługiwane systemy operacyjne:

Obsługiwane tryby enkapsulacji/kapsułkowania:

SAGEM F@st 800
Modem widoczny na zdjęciu jest pierwszym modemem USB dołączonym do Neostrady TP. Bardzo lubiany i popularny wśród abonentów.
By Soloviev at Polish Wikipedia, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=9914976

Opis słowny


SAGEM F@st 800 (Kryptonim: „Łezka” od jego kształtu) oraz F@st 840 to modemy wyprodukowane przez firmę SAGEM (przed rozłamem na SAGEMCOM). Dodawane one były początkowo do Neostrady Plus oraz Neostrady TP. F@st 840 był przeznaczony pod linie ISDN, jednak nie był nigdy dawany do żadnej z usług (dawała go za to Netia, których łącze były cyfrowe). F@st 800 działał jedynie na liniach analogowych, czyli takich na których bazowały łącza TP. Modemy te były wpinane bezpośrednio do portu USB komputera i to z niego czerpały energię. Jeżeli ktoś miał laptopa to żaden brak w dostawie prądu nie był mu straszny. Zasada działania tego typu modemów jest dość skomplikowana. Otóż w celu obcięcia kosztów modemy te (nie tylko F@st ale i np. Speedtouch) nie posiadają nieulotnych pamięci wewnętrznych w której posiadałyby swój firmware, czyli oprogramowanie zainstalowane w urządzeniu, zapewniające podstawowe procedury obsługi – Nie mylić tego ze sterownikami, których celem jest zapewnić działanie urządzenia na danym systemie operacyjnym. Zwykle firmware jest zainstalowany na stałe jednak tak nie było w przypadku modemów USB. Przy każdorazowym podłączeniu F@st 800 jest najpierw instalowany tzw. „ADSL Loader”, którego zadaniem jest załadowanie firmware do pamięci modemu. Jeżeli są zainstalowane sterowniki to one robią to, jeżeli nie to system instaluje sterowniki dla „Nieznanego urządzenia” – dlatego najpierw należy zainstalować sterowniki. Kiedy firmware zostanie wgrany, modem instaluje drugie urządzenie w komputerze – wirtualny miniport WAN, który pozwala na połączenie się z siecią. W tym momencie rozpoczyna się właściwe działanie F@st 800. Tego typu rozwiązanie jest ma swoje wady – sterownik musi potrafić wgrać ten firmware. Dlatego pojawiały się problemy z instalacją modemu pod systemami z rodziny Linux, BSD czy Mac OS. Mimo tego na plus jest to, że nowsze sterowniki działały ze starszymi modelami SAGEM F@st 800. Jednakże starsze sterowniki nie działały z nowymi modelami.

Modeli F@st 800 było kilka. Oznaczane są one od E1 do E4, wraz z modelami pośrednimi jak np. E2T lub E3T. Literka “E” oznacza tutaj słowo Eagle - nazywa się tak układ produkowany przez Analog Devices, który stanowi serce modemu. Cyferka oznacza zaś, wersję tegoż układu - np. E2T to Eagle II. Tylko ostatnia - czwarta wersja, czyli Eagle IV (E4) nie jest autorstwa Analog Devices, a firmy Ikanos Communications, która wykupiła układy xDSL od ADI. Najnowszy model bazujący na układzie Eagle IV obsługuje standardy ADSL2 i ADSL2+ co czyni F@st 800 E4 jednym z niewielu modemów na USB obsługujących prędkości wyższe od 8Mbps.

Początkowo pod Linuxem były problemy z zainstalowaniem modemu. Analog Devices stworzył sterowniki do układu Eagle, jednakże rzadko były one wykorzystywane. Nawet SAGEM do swojego modemu dołączał sterowniki na wolnej licencji o nazwie eagle-usb, które cieszyły się większą popularnością. W między czasie pod systemy BSD powstał sterownik ueagle - był bardzo prosty i lekki, dlatego szybko go zaadaptowano pod Linuxa i nadano mu nazwę ueagle-atm. Nowszy sterownik wykorzystuje całkiem inne pliki operujące modemem, niż sterownik eagle-usb, który bazował na tym od Analog Devices. Dlatego też firmware przeznaczony dla ueagle-atm nie będzie działał eagle-usb. Ueagle-atm nawet trafił do kernela Linuxa o numerze 2.6.16, przez co nie wymagana jest kompilacja niczego. Od wersji kernela 2.6.24 dołączony jest ueagle-atm w wersji 1.4, która obsługuje F@st 800 E4, czyli układ Eagle IV. Kernele wcześniejsze od 2.6.16 wymagały kompilacji zewnętrznych sterowników. Podobnie osoby, które chciały mieć większą kontrolę nad modemem (np. podejrzeć parametry łącza) musieli kompilować inne sterowniki, gdyż wersja ueagle-atm dołączona do kernelu jest bardzo okrojona (nie zawiera aplikacji konfiguracyjnych). Sterownik ueagle-atm jest rozwijany cały czas i można go znaleźć nawet w kernelu oznaczonym cyfrą 5. Nawet firmware jest dołączony do większości dystrybucji, więc wystarczy skonfigurować protokół PPPoA/PPPoE i można korzystać z F@st 800 na najnowszym sprzęcie. Urządzenie działa bezawaryjnie. Niestety aplikacje konfiguracyjne nie działają z najnowszymi kernelami i wersją ueagle-atm dołączoną do kernela (ta została zmodyfikowana względem wersji oryginalnej).

F@st 800 jest również jednym z niewielu modemów, które doczekały się sterowników pod systemy Mac OS działające pod kontrolą procesorów Intela - inne modemy działają tylko pod PowerPC. Niestety instalator nie działa poprawnie na najnowszych systemach Mac OS - na starszych jednak wszystko działa bez zarzutu.

Mówi się, że F@st 800 był najlepszym modemem USB, no i nietrudno się zgodzić. Przede wszystkim wspierał wiele systemów, lecz chyba najważniejszą cechą jest to, że działa tam gdzie inne modemy leżą. Otóż w przeciwieństwie do innych układów, chipset F@sta był najbardziej odporny na wszelkie zakłócenia na linii. Powiadają, że potrafi nawiązać synchronizację z centralą nawet na kawałku sznurka (oczywiście żart). Znane są takie historie, że linia była taka zniszczona, że już telefon stacjonarny nie działał, jednak F@st potrafił wyciągnąć tam pełną prędkość. To się nie tyczy jedynie F@st 800, bo ogólnie modemy SAGEM i SAGEMCOM są odporne na takie problemy i jeżeli one nie działają na linii to już nic nie zadziała. Bardziej technicznie rzecz ujmując, modem o którym mowa potrafi działać powyżej 50 dB tłumienności linii oraz poniżej 15 dB marginesu SNR. Tłumienność linii, czyli jak bardzo tłumiony jest sygnał – często zależy od długości linii oraz SNR czyli stosunek sygnału do szumu – miara porównująca sygnał z informacjami do poziomu szumu tła.
Oczywiście i on ma swoje granice – jeżeli długość linii mocno przekracza długości określone w standardzie ADSL to nawet F@st 800 przestanie działać.

SAGEM F@st 800 jednak nie jest pozbawiony wad, jeżeli chodzi o stabilność to bije go na głowę Speedtouch 300 od firmy Thomson. Najwięcej problemów pojawia się wokół USB – nie zawsze chce działać. Modem nie wystartuje jeżeli w BIOS jest włączony APM (Advanced Power Management), zaawansowane zarządzanie energią. Nie lubi również kart USB na PCI – jeżeli nie mamy portu USB (dziś jest to rzadkość) to musimy zakupić nową płytę główną. Modem również nie lubi USB 3.0 i trybu xHCI – wtedy system wyrzuca Bluescreen, aby to naprawić należy użyć zewnętrznego huba USB 2.0 lub wyłączyć xHCI w BIOS/UEFI. F@st ma problem z chipem VIA – Telekomunikacja Polska dostarczała na płycie instalacyjnej odpowiednie oprogramowanie. Jeśli to nie pomoże należy w BIOS włączyć Plug n Play, jeżeli nie to należy ustawić BULK w ustawieniach modemu. W laptopach Toshiba Satellite brak Servicepack 3 dla Windows 2000 może powodować wystąpienie Bluescreena. Wyleczy to jedynie zakup i włączenie modemu do USB HUB-a z zewnętrznym zasilaniem. Podobne zachowania wykazuje Windows 10 po zainstalowaniu modemu z trybem xHCI. Większą stabilność bądź co bądź ma Speedtouch 330.

Konfiguracja modemu i diagnostyka łącza


Wraz z instalacją sterowników dostajemy program DSLMON, który pozwala na sprawdzenie parametrów wysyłania i pobierania osiągalnych przez modem. Dodatkowo wyświetlana jest ikonka w kształcie znaku „Play” (na pasku zdań i w samym DSLMON). Jeżeli modem nie został poprawnie zainstalowany i podłączony wyświetlana jest ikonka modemu i komputera oraz „X” na kablu pomiędzy nimi. Jeżeli chodzi o znaczek „Play” to występuje on w 10 stanach:

Jeżeli jest czerwona:
Oznacza to brak prób synchronizacji z DSLAM (koncentrator linii abonenckich na centrali) oraz występuje wtedy kiedy usługa nie została podłączona, modem nie jest podłączony do linii telefonicznej, zamknięty jest port na DSLAM, uszkodzona jest linia, występuje za duża odległość od centrali lub do sieci włączone jest inne urządzenie bez filtra.

Jeżeli jest żółta:
Oznacza to, że modem i DSLAM widzą siebie nawzajem.

Jeżeli jest ciemnozielona:
Rozpoczyna się proces synchronizacji, kontrolka może nie więcej niż 2 razy zapalić się na czerwono – stały kolor ciemnozielony oznacz zsynchronizowanie z DSLAM.

Jeżeli jest na przemian czerwona, żółta, ciemnozielona lub żółta i czerwona:
Oznacza to najczęściej uszkodzenie linii telefonicznej, zbyt dużą odległość od centrali lub uszkodzony port na DSLAM.

Po zsynchronizowaniu modemu z DSLAM, kontrolka przybiera kolor ciemnozielony i tak kontrolka:

Jeżeli jest cały czas ciemnozielona:
Modem jest zsynchronizowany

Jeżeli górna część kontrolki mruga jasnym zielonym:
Modem tylko wysyła

Jeżeli dolna część kontrolki mruga jasnym zielonym:
Modem tylko odbiera

Jeżeli obie części kontroli mrugają jasnym zielonym:
Modem pracuje w obie strony

Jeżeli zielona kontrolka jest przekreślona:
Modem został zainstalowany poprawnie (DSLMON wykrywa poprawnie zainstalowane sterowniki) jednak system go nie widzi.


Sam DSLMON posiada dodatkowy panel administracyjny dostępny przy wciśnięciu klawiszy ALT+D, który pozwala na skonfigurowanie niektórych rzeczy oraz dokładny monitoring parametrów linii.

Pierwsza zakładka czyli ATM/DSL zawiera informacje o maksymalnej przepustowości łącza, użytego standardu ADSL, ilości błędów CRC i FEC (błędy integralności danych), tłumieniu i marginesie SNR, otrzymane i wysłane komórki (odpowiedniki ramek), wartości VPI i VCI (VPI – Virtual Path Identifier – pole w komórce, które identyfikuje ścieżkę wirtualną w łączu fizycznym, VCI – Virutal Channel Identifier – pole w komórce, które identyfikuje kanał wirtualny w ścieżce wirtualnej) – które w przypadku Neostrady wynoszą 0 i 35 – błędy HEC.

Druga zakładka czyli CONFIG lub Konfiguracja, pozwala na zmianę wartości VPI oraz VCI, trybu enkapsulacji (zaleca się PPPoA VCMUX, jednak niektóre DSLAM pozwalają użyć PPPoE LLC), standardu ADSL oraz trybu USB: BULK, ISO oraz BULK/ISO. BULK oznacza, iż dane przesyłane są sprawdzane pod kątem uszkodzeń, ISO oznacza, iż dane przesyłane są najszybciej zaś BULK/ISO automatycznie ustawia tryb.

W niektórych wersjach sterowników występują zakładki CMV, TEST oraz Graph, jednak nie dają one przydatnych informacji dla zwykłego użytkownika.

Zakładka Advanced lub Zaawansowane zawiera szczegółowe informacje na temat łącza jak np. margines SNR dla pobierania i wysyłania, liczba błędów ramek DSL, statystyki ATM czy liczba przesłanych pakietów.


Dość ciekawą funkcją modemu SAGEM F@st 800 jest to, iż umożliwia on na przeprowadzanie diagnostyki usługi Neostrada. Drugim modemem, który to umożliwia jest Speedtouch 330 jednak nie jest to tak bogaty test jak ten przeprowadzony przez F@st 800.
Na początku należy odinstalować sterowniki, przekopiować folder z instalatorem z płyty CD na dysk (o ile nie mamy pobranych z Internetu). Później w pliku setup.ini, który powinien się znajdować w katalogu ze sterownikami trzeba odnaleźć linijkę InstallDSLTest=0 i zmienić ją na InstallDSLTest=1 oraz ustawić parametry VPI i VCI. VPI ma równać się 0, zaś VCI ma równać się 35 (jeżeli jesteśmy klientem Netii czy innego operatora należy dowiedzieć się jakie on parametry stosuje). Zapisujemy plik i instalujemy sterowniki jak zwykle.
Po ukończeniu instalacji należy przejść do folderu SAGEM F@st 800-840, który znajduje się w C:\Program Files\SAGEM dla systemów 32 bitowych lub C:\Program Files (x86)\SAGEM dla systemów 64 bitowych. Tam powinien się znajdować plik DSLTEST.exe (przy wyłączonych rozszerzeniach tylko DSLTEST). W tym katalogu należy utworzyć plik dsltest.ini, do którego należy wkleić zawartość, która znajduje się w Aneksie tego dokumentu. Warto jednak skupić się na ostatnich linijkach czyli USERNAME = oraz PASSWORD =. Tutaj należy najlepiej wpisać dane rejestracyjne naszego operatora. Jeżeli takich nie posiada to należy użyć naszych danych. Dane rejestracyjne dla Neostrady to USERNAME = rejestracja@neostrada.pl oraz PASSWORD = rejestracja. Dla Dostępu do Internetu DSL jest to USERNAME = konfiguracja@konfiguracja oraz PASSWORD = konfiguracja. W przypadku Netii mamy internet oraz internet, i tak dalej. Oczywiście przy instalacji tworzone jest połączenie o nazwie Internet ADSL i tam wpisujemy nasze dane jeżeli potrzebujemy normalnie połączyć się z Internetem. Nie polecam używać naszych danych przy teście bo dane te zapisane w tym pliku są jawne.

Po wprowadzonych zmianach należy uruchomić aplikację DSLTEST. Powinno ukazać się okienko z czterema kwadracikami podpisanymi INTERFACE, MODEM, LINE, NETWORK oraz przyciskami TEST, LOG, HELP oraz EXIT.

Przyciski:
TEST – wykonywanie testu
LOG – wyświetlanie zapisu całego testu
HELP – wyświetlenie pomocy
EXIT – wyjście z programu

Kontrolki:
INTERFACE – poprawność działania odcinka Modem-Komputer
MODEM – poprawność działania odcinka Modem-DSLAM
LINE – poprawność działania odcinka DSLAM-RADIUS
NETWORK – poprawność autoryzacji na RADIUS oraz uzyskanie adresu IP

Dla przypomnienia to DSLAM jest urządzeniem na centrali, które koncentruje wszystkie łącza i pozwala na dostęp do Internetu, zaś serwer RADIUS to serwer logowania, który uwierzytelnia nas poprzez sprawdzenie loginu i hasła. RADIUS to skrót od Remote Authentication Dial In User Service czyli po polsku Usługa Zdalnego Uwierzytelniania Użytkowników Połączeń Wdzwanianych. Ale jak to? Przecież DSL jest stały, a tu jakieś połączenia wdzwaniane? No tak, DSL używany poprzez linię telefoniczną z protokołem PPP (dokładnie PPPoA lub PPPoE), tym samym używanym przy zwykłych połączeniach komutowanych, więc też obsługuje go RADIUS – jest to cecha PPP. Ale to tylko nazwa. Łącze jest stałe, nie trzeba się niczym martwić.

Po rozpoczęciu testu, kontrolki świecą się na różny sposób w zależności od rodzaju błędu:

Brak poprawności działania odcinka Komputer-Modem:
Kontrolki testu świecą się na czerwono, diody modemu nie świecą się w ogóle. DSLMON nie wyświetla swojej ikonki na pasku zadań. Problemem może być zła konfiguracja naszego modemu lub jego uszkodzenie.

Brak poprawności działania odcinka Modem-DSLAM:
Pierwsza kontrolka testu świeci się na zielono, reszta na czerwono. W modemie świeci się jedynie dioda PWR (Power). DSLMON pokazuje czerwoną kontrolkę. Oznacza to brak prób synchronizacji z centralą. Problemem może być złe podłączenie urządzeń do gniazdka abonenckiego np. brak zastosowania filtru. Jeżeli jest pewność, że po stronie abonenta wszystko działa to należy zadzwonić do operatora.

Brak poprawności synchronizacji odcinka MODEM-DSLAM:
Kontrolki testu jak wyżej. W modemie świeci się PWR oraz miga ADSL. DSLMON pokazuje kontrolkę, która na przemian mruga na czerwono, żółto i zielono lub na żółto i czerwono. Oznacza to, że modem próbuje nawiązać synchronizację ale u to nie wychodzi. Problemem może być złe podłączenie urządzeń do gniazdka abonenckiego np. brak zastosowania filtru. Jeżeli jest pewność, że po stronie abonenta wszystko działa to należy zadzwonić do operatora.

Brak poprawności działania odcinka DSLAM-RADIUS:
Pierwsze dwie kontrolki testu świecą się na zielono, reszta na czerwono. W modemie świecą się obie diody. DSLMON pokazuje kontrolkę ciemnozieloną jednak z górną częścią mrugającą jasnozielonym kolorem. Oznacza to, że uszkodzenie występuje w samym DSLAM na centrali. W takim przypadku należy się skontaktować z operatorem (ewentualnie powiedzieć w czym problem, ułatwi to pracę technikom o ile nie mają oni odgórnego polecenia, żeby mimo wszystko przebadać lokal abonenta).

Brak poprawności działania odcinka RADIUS-INTERNET:
Jedynie ostatnia kontrolka testu świeci się na czerwono, reszta na zielono. Modem oraz ikonka DSLMON wykazują takie same zachowanie jak wyżej. Oznacza to, że jest problem z serwerem RADIUS lub naszymi danymi. Albo serwer uległ uszkodzeniu albo nie może odnaleźć naszych danych. W takim przypadku należy skontaktować się z operatorem. Jeżeli użyliśmy danych rejestracyjnych to raczej RADIUS jest uszkodzony lub źle skonfigurowany.

Łącze w pełni sprawne:
Wszystkie kontrolki testu świecą się na zielono. Wszystkie diody modemu świecą się na zielono. DSLMON pokazuje ikonkę, która świeci jasnozielonym i w górnej części i w dolnej. Jeżeli mimo tego Internet nie działa należy sprawdzić dane logowania, które wpisujemy w połączeniu, sprawdzić czy zapłacone są rachunki, czy wie o tym Operator. Jeżeli to nie pomaga to należy skontaktować się z operatorem. Oczywiście dotyczy to łącza, które spełnia warunki, czyli margines SNR większy od 6 dB oraz Tłumienie mniejsze od 50dB. W przeciwnym wypadku mogą wystąpić problemy jak spadek prędkości czy spowolnienie, utrata pakietów oraz zanik transmisji. W przypadku większości tanich modemów i modemo-routerów wtedy całkowicie Internet nie działa. Jeżeli występują takie problemy to na początku należy odnaleźć miejsce centrali (zwykle można iść w kierunku kabla – spacerek źle nikomu nie zrobił), a następnie używając ogólnodostępnych narzędzi wyliczyć odległość (jednak nie po linii prostej, a tak jak łącze jest prowadzone). Jeżeli odległość jest większa od 5.5 km to mamy trzy wyjścia: Zaakceptować swój los, Zmienić miejsce zamieszkania/rodzaj łącza, Zainstalować regenerator sygnału (w tym przypadku potrzebujemy jednak dostępu do centrali). Jeżeli jest mniejsza to najprawdopodobniej uszkodzona jest linia. W tym przypadku należy skontaktować się z operatorem. Oczywiście jeżeli nie spełniamy norm a mamy pewność, że linia jest uszkodzona również warto się skontaktować.

Dodatkowe pliki:
F@st 8X0 – zawartość dsltest.ini: Pobierz

Obecny stan urządzenia / Podsumowanie


Na dzień dzisiejszy modem SAGEM F@st 800 – 840 nie jest produkowany już przez SAGEM. Ogólnie modemy ADSL na USB nie są popularne gdyż występują lepsze alternatywy w postaci routerów wyposażonych w modemy ADSL2+, które lepiej sobie radzą z Internetem. Może gdzieniegdzie w krajach mniej rozwiniętych technologicznie nadal są wykorzystywane, gdyż to tanie modemy. Jednak jak już są to kiepskiej jakości urządzenia, wymagające linii czystej jak łza. Moim zdaniem trochę szkoda, że nie są już produkowane, ponieważ dostosowane do naszych czasów mogły by lepiej działać. Posiadanie takiego modemu mogło by być zabezpieczeniem się przed różnymi awariami np. naszego sprzętu czy nawet braku dostaw w prądzie. Gdyby posiadałyby dodatkowo gniazdo Ethernet to można by było je podłączyć nim do naszej sieci np. pasywnego przełącznika, dzięki czemu w przypadku wyłączenia prądu, można by taki modem podpiąć do powerbank poprzez gniazdo USB. Obecnie brak dostępu do zasobów elektrycznych w domu zwykle kończy się uruchomieniem danych komórkowych, które nie koniecznie przydają się w wielu kwestiach. Między innymi często są limitowane. Zaś taki modem na USB mógłby temu przeciwdziałać. Tyczy się to jednak oczywiście posiadaczy łącz ADSL – użytkownicy innych DSL czy FTTH nie skorzystali by na tym. Jednakże świat się rozwija i widocznie modemy na USB nie są już potrzebne.

Krótkie podsumowanie

SAGEM F@st 8X0 to modemy ADSL podłączane poprzez gniazdo USB do komputera. Występują w dwóch wersjach: F@st 800, które służy do obsługi linii analogowych za pomocą standardów ADSL, a nieco później i ADSL2(+) oraz F@st 840, które służy do obsługi linii cyfrowych za pomocą standardu ADSL Annex B. Ich działanie polega na wgraniu przez sterownik, firmware do pamięci ulotnej, a następnie uruchomieniu wirtualnego miniportu WAN, który pozwala na komunikację poprzez protokoły PPPoA, PPPoE oraz tryby mostu i routera. Do oprogramowania dołączony jest monitor o nazwie DSLMON, dzięki któremu można sprawdzić przepustowość łącza oraz za pomocą kontrolki stan połączenia. Przy użyciu skrótu Alt+D, można uzyskać dostęp do szczegółowych informacji na temat połączenia. Dodatkowo modem pozwala na wykonywanie testów łącza dzięki programowi DSLTEST. F@st 840 nie był używany przez Telekomunikację Polską. TP pozwalało na zakup jedynie modelu SAGEM F@st 800. Zestaw instalacyjny z tym modemem zawierał: Płytę CD z aplikacją Neostrada tp oraz sterownikami i innymi dodatkami, kabel USB, kabel telefoniczny, dwie sztuki mikrofiltrów oraz rozdzielacz sygnału (więcej informacji znajduje się w dokumencie dotyczącym Neostrady). Modem wspierał początkowo systemu od Windows 98 do Windows XP oraz Linux i MacOS. Później do tego doszedł Windows Vista. Nieoficjalnie wspiera również Windows 7. Używając USB 2.0 można go uruchomić na Windows 10 korzystając z trybu kompatybilności z Windows Vista (podobnie należy go użyć w przypadku Windows 7 – dostępny jest po kliknięciu prawym przyciskiem myszki na plik instalacyjny -> właściwości -> kompatybilność). Nie współpracuje poprawnie z USB 3.0 i xHCI. Obecnie nie jest już sprzedawany.

Zalety:

Wady: